ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΟ ΧΟΚΕΪ ΕΠΙ ΠΑΓΟΥ

Το Live-Matches, τους τελευταίους μήνες, ασχολείται με ένα «απομακρυσμένο» αλλά αρκετά ενδιαφέρον σπορ, με όνομα “χόκεϊ επί πάγου”, ευρέως γνωστό στις ΗΠΑ.

Στην Ελλάδα, λόγω του ότι δεν έχουμε εγκαταστάσεις για να διεξαχθεί και να φιλοξενηθεί το συγκεκριμένο άθλημα, τουλάχιστον για την ώρα, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν για το συγκεκριμένο σπορ. Είναι αρκετά ενδιαφέρον άθλημα, με πολύ «ξύλο», ένταση, και όλα όσα αγαπά ένας λάτρης του αθλητισμού.

Παρακάτω γίνεται μία απλή επεξήγηση των κανονισμών, από την Ιωάννα Φιλίππου, γνώστρια του «κομματιού».

ΤΟ ΠΑΓΟΔΡΟΜΙΟ

Κεντρικός πάγος/ Κύκλος του face–off: Το σημείο όπου στην έναρξη κάθε περιόδου και μετά το γκολ, ο διαιτητής ρίχνει τον δίσκο. Μόνο ένας παίκτης από κάθε ομάδα μπορεί να είναι στο κέντρο, ενώ οι υπόλοιποι συμπαίκτες του περιμένουν με σκοπό να βοηθήσουν όταν πέσει ο δίσκος.
Ουδέτερη ζώνη: Η περιοχή ανάμεσα στις δυο γραμμές. Υποδεικνύει τα όρια της αμυντικής ζώνης για κάθε ομάδα.
Τελείες ουδέτερης ζώνης: Ο επόπτης (linesman) είναι υπεύθυνος στο να ρίξει τον δίσκο για το face-off μετά από διακοπή του παιχνιδιού.
Μπλε γραμμή (Επιθετική/Αμυντική ζώνη): ορίζει τα όρια για την αντίστοιχη ζώνη της κάθε ομάδας
Slot: Η περιοχή μπροστά στον τερματοφύλακα και ανάμεσα στους κύκλους της αμυντικής ζώνης. Υπάρχει το ψηλό (high) και χαμηλό (low) slot: στο ψηλό είναι το σημείο όπου είναι πιο κοντά στη μπλε γραμμή, ενώ το χαμηλό πιο κοντά στην εστία.
Επιθετική ζώνη/ Αμυντικοί κύκλοι face–off: Υπάρχουν 4 αμυντικοί κύκλοι. Η επιθετική ζώνη μιας ομάδας είναι οι αμυντικοί κύκλοι face-off της άλλης ομάδας και αντίστροφα.
Γραμμή του τέρματος
Τραπέζιο: Η περιοχή πίσω από την εστία στην οποία ο τερματοφύλακας επιτρέπεται να ακουμπήσει τον δίσκο.
Εστία/Δίχτυ: Η περιοχή όπου μπαίνει το γκολ.
Crease: Η μπλε περιοχή μπροστά στην εστία.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΧΟΚΕΪ ΕΠΙ ΠΑΓΟΥ

Η κάθε ομάδα αποτελείται από 6 παίκτες: 3 φόργουορντ, έναν κεντρικό (center), έναν αριστερό εξτρέμ (left wing) και έναν δεξιό εξτρέμ (right wing), 2 αμυντικούς (defensemen ή D-men) και τον τερματοφύλακα (goaltender ή goalie)
Ο αγώνας κρατάει συνολικά 60 λεπτά (κανονική διάρκεια-regulation), όπου χωρίζεται σε τρεις περιόδους των 20 λεπτών. Δεν υπάρχει ημίχρονο, παρά διάλλειμα διαρκείας 18 λεπτών με το τέλος κάθε περιόδου. Εδώ, δεν υπάρχουν καθυστερήσεις όπως στο ποδόσφαιρο. Αντίθετα, σε κάθε διακοπή, ο χρόνος σταματά και συνεχίζεται όταν ο δίσκος πέσει στα face-offs, όπως γίνεται με το μπάσκετ και το αμερικανικό ποδόσφαιρο.
Ο αγώνας δεν πρόκειται ΠΟΤΕ να λήξει σε ισοπαλία. Στην περίπτωση που μετά από τρεις περιόδους, το σκορ είναι ισόπαλο, ο αγώνας συνεχίζεται στην παράταση (overtime). Η παράταση είναι διαρκείας 5 λεπτών, ενώ οι παίκτες μειώνονται στους 3 αντί για 5 (3-on-3). Αν η παράταση λήξει με ισοπαλία, το αποτέλεσμα καθορίζεται από τα πέναλτι (shootouts). Στα πέναλτι, οι ομάδες έχουν τρεις γύρους για να εξασφαλίσουν γκολ. Αυτονόητο είναι ότι αν δεν φτάσουν οι τρεις γύροι, συνεχίζεται μέχρι κάποιος να σκοράρει.
1. Η παράταση λήγει αμέσως με το που σκοράρει κάποιος: π.χ., αν κάποιος σκοράρει μέσα σε ένα λεπτό, λήγει τότε. Δεν απαιτείται η ολοκλήρωση και των 5 λεπτών.
1. Στα playoffs, η παράταση έχει διάρκεια 20 λεπτών και όχι 5 όπως στην προ-αγωνιστική σεζόν (preseason) και κανονική σεζόν (regular season). Επίσης στα playoffs, δεν υπάρχουν πέναλτι. Αν λήξει η πρώτη παράταση με ισοπαλία, συνεχίζεται με μια ακόμα παράταση 20 λεπτών και ούτως καθεξής μέχρι να σκοράρει κάποιος.
Η κάθε ομάδα έχει τουλάχιστον 4 γραμμές (lines) παικτών, οι οποίοι παίρνουν «βάρδιες» (shifts). Συνήθως, κανένας παίκτης δεν μένει στον πάγο παραπάνω από ένα λεπτό, καθώς είναι εξαντλητικό το να πατινάρουν για πολύ ώρα, οπότε γίνεται συχνά αλλαγή των γραμμών. Με προσοχή πάντα, γιατί δεν πρέπει να είναι πάνω από 5 παίκτες στον πάγο.
Ο όρος “shutout” αντιπροσωπεύει την ομάδα που δεν κατάφερε να σκοράρει κανένα γκολ, όταν δηλαδή το σκορ τους είναι μηδενικό.
Στο Εθνικό Πρωτάθλημα Χόκεϊ (National Hockey League-NHL), το σύστημα πόντων έχει ως εξής: 2 πόντοι για νίκη στην κανονική διάρκεια ή στην παράταση, 1 πόντο για ήττα στην παράταση ή στα πέναλτι και 0 πόντοι για ήττα στην κανονική διάρκεια.
Το χόκεϊ είναι από τα αθλήματα στο οποίο επιτρέπεται το «ξύλο».

ΤΑ ΠΕΝΑΛΤΙ

Τα πέναλτι διαφέρουν από λίγκες σε λίγκες, καθώς και το επίπεδο των ομάδων (youth, junior, college κλπ). Θα αναφερθούμε στον κανονισμό των πέναλτι του National Hockey League (NHL), καθώς πρόκειται για την μεγαλύτερη λίγκα του χόκεϊ επί πάγου.

Στο άθλημα αυτό, οι παίκτες δεν παίρνουν κίτρινη ή κόκκινη κάρτα όπως στο ποδόσφαιρο. Αντιθέτως, ο παίκτης που προκαλεί την παράβαση μπαίνει στον πάγκο του πέναλτι (penalty box). Όταν γίνεται αυτό, η ομάδα του χάνει έναν παίκτη, ενώ οι αντίπαλοί τους αποκτούν το πλεονέκτημα με τον παραπάνω αριθμό παικτών (πχ. 5-on-4).

Σε περίπτωση που υπάρχει power play στην παράταση, επειδή ο αριθμός των παικτών είναι ήδη μικρός (3-on-3), αντί να μειωθεί περισσότερο, η ομάδα στην οποία βρίσκεται στο power play, προσθέτει έναν ακόμα παίκτη για να πάρει το πλεονέκτημα (4-on-3 αντί για 3-on-2).

Επιπλέον, η ομάδα που έχει το πλεονέκτημα βρίσκεται σε power play, ενώ η τιμωρημένη ομάδα βρίσκεται στο penalty kill. Το power play λήγει αμέσως μόλις η ομάδα που βρίσκεται σε αυτό σκοράρει. Αν η τιμωρημένη ομάδα σκοράρει, το power play των αντιπάλων τους συνεχίζεται κανονικά.

ΜΙΚΡΑ ΠΕΝΑΛΤΙ (MINOR PENALTY)

Έχει διάρκεια 2 λεπτών, αλλά πολλές φορές μπορεί να έχουν και διάρκεια 4 λεπτών, αν πρόκειται για διπλό πέναλτι (double-minor penalty) και αυτά είναι:

High sticking: Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν ένας παίκτης κατά λάθος ή όχι κάνει επαφή με τον αντίπαλο του σε οποιοδήποτε σημείο που βρίσκεται πάνω από τους ώμους του.
Cross-checking: Όταν ο παίκτης χτυπάει τον αντίπαλό του με το μπαστούνι του, χρησιμοποιώντας και τα δυο του χέρια.
Roughing: Ένας παίκτης χρησιμοποιεί αχρείαστη δύναμη στον αντίπαλο του (συνήθως μπουνιά).
Τρικλοποδιά (Tripping)
Hooking: Όταν ένας παίκτης χρησιμοποιεί το μπαστούνι του με σκοπό να καθυστερήσει ή να εμποδίσει τον αντίπαλό του από το να πάρει καλύτερη θέση με τον δίσκο.
Holding: Όταν ένας παίκτης κρατάει τον αντίπαλό του επίτηδες με σκοπό να τον καθυστερήσει ή εμποδίσει.
Boarding: Είναι όταν πέφτει πάνω/χτυπάει κάποιος σε έναν άλλο παίκτη στον τοίχο, ο οποίος δεν μπορεί να προστατέψει τον εαυτό του. Να σημειωθεί ότι αυτό το είδος χτυπήματος επιτρέπεται μόνο όταν ο άλλος παίκτης ξέρει τι πρόκειται να συμβεί.
Slashing: Είναι η κίνηση που θυμίζει σαν κόψιμο.
Εμποδισμό (interference)
Καθυστέρηση του παιχνιδιού (delay of game): Αυτό συμβαίνει όταν ο διαιτητής θεωρεί ότι ο παίκτης που το προκάλεσε αυτό, το έκανε ηθελημένα. Συνήθως, όταν ένας παίκτης στέλνει τον δίσκο εκτός πάγου.
Επαφή στο κεφάλι (contact to the head)
Αγκωνιά (elbowing)
Παρεμπόδιση (obstruction)
Charging: Πρόκειται για χτύπημα στο οποίο αυτός που το προκαλεί κάνει επαφή με τον άλλο. Αυτό που το κάνει διαφορετικό από ένα body check είναι η απόσταση που κάνει με σκοπό να τον χτυπήσει.
Πολλοί παίκτες στον πάγο (Too many men on ice): Όταν κατά την αλλαγήυπάρχει ένας επιπλέον παίκτης που ακουμπάει στον πάγο, κι ας είναι κοντά στον πάγκο του. Πολλές φορές συμβαίνει αυτό, διότι κατά την αλλαγή γραμμών ή «βαρδιών», πρέπει η αλλαγή να γίνει ταχύτατα ώστε να μην έχουν οι αντίπαλοι το πλεονέκτημα στον αριθμό έστω και για χιλιοστά δευτερολέπτου.

ΜΕΓΑΛΟ ΠΕΝΑΛΤΙ (MAJOR PENALTY)

Έχει διάρκεια 5 λεπτών και αυτά είναι:

Τσεκάρισμα από πίσω
Πάλη
Πρόκληση πάλης
Πιάνει την μάσκα του τερματοφύλακα
Σπρώχνει τον αντίπαλο με το παγοπέδιλο
Φεύγει από τον πάγκο εν μέσω διαπληκτισμού
Spearing: Όταν ένας παίκτης χρησιμοποιεί το μπαστούνι για να «τρυπήσει» τον αντίπαλό του (συνήθως στο στομάχι ή στα πόδια)
Οποιοδήποτε minor penalty, στο οποίο θεωρείται ότι έγινε ηθελημένα με σκοπό να τραυματίσει τον αντίπαλο.

ΑΛΛΑ ΠΕΝΑΛΤΙ

Ανάρμοστη συμπεριφορά: Έχει διάρκεια 10 λεπτών.
Πέναλτι (shootout): Καμιά φορά ο διαιτητής μπορεί να επιλέξει αυτό αντί του μικρού πέναλτι. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν ένας παίκτης βρίσκεται σε breakaway (όταν δεν έχει κανέναν αντίπαλο μπροστά του, καθώς πάει προς την εστία με σκοπό να σκοράρει), αλλά δεν πετυχαίνει, καθώς ο αντίπαλος μπορεί να τον εμποδίσει με αντικανονικό τρόπο.
Καθυστερημένο πέναλτι (delayed penalty): Ο διαιτητής θα κάνει νόημα για πέναλτι, αλλά δεν θα σταματήσει το παιχνίδι μέχρι η ομάδα που προκάλεσε την παράβαση ακουμπήσει τον δίσκο.

ΟΡΟΛΟΓΙΕΣ ΧΟΚΕΪ

Εδώ θα αναφερθούν ορισμένες ορολογίες που ακούγονται συχνά, ειδικότερα σε κάποια είδη σουτ ή γκολ.

Ντέκε (deke): μια παραπλανητική κίνηση ή προσποίηση, η οποία χρησιμοποιείται για να πάει γύρω από έναν παίκτη.
Κοντό γκολ (short–handed goal): Όταν εκείνη η ομάδα που σκοράρει παίζει με λιγότερους παίκτες, συνήθως λόγω κάποιου πέναλτι.
Stickhandling: κοντρόλ και κίνηση του δίσκου
Καρπιαίο σουτ (wrist–shot): είναι η ακριβής και γρήγορη κίνηση, όταν και οι δυο καρποί του χεριού «κλειδώνουν» καθώς ο δίσκος χτυπάει τη λεπίδα του μπαστουνιού.
Odd man rush: Όταν ο αριθμός των επιθετικών στην επιθετική ζώνη είναι μεγαλύτερος από των αμυντικών (πχ 2-on-1)
Icing: Όταν ένας παίκτης σουτάρει ή πασάρει τον δίσκο από την κεντρική γραμμή της ομάδας του απέναντι στη γραμμή εστίας του αντιπάλου, χωρίς να έχει ακουμπήσει τον δίσκο κάποιος συμπαίκτης του ή ένας αντίπαλος. Είναι μια παράβαση, η οποία δεν τιμωρείται με πέναλτι, παρά γίνεται διακοπή για να συνεχιστεί ο αγώνας με face-off.
Empty–net γκολ: Γκολ που μπαίνει στο άδειο τέρμα των αντιπάλων. Είναι μια τακτική που χρησιμοποιείται από την ομάδα που χάνει με κάποια διαφορά, συνήθως προς τα τελευταία λεπτά του αγώνα. Γίνεται αντικατάσταση του τερματοφύλακα με έναν έξτρα σκέιτερ, με σκοπό να αποκτήσουν πλεονέκτημα 6-on-5. Μια άλλη περίπτωση, στην οποία ο τερματοφύλακας θα λείψει, θα είναι όταν η ομάδα βρίσκεται στο power play για να αποκτήσει πλεονέκτημα 6-on-4.
Even–strength γκολ: γκολ που μπαίνει όταν και οι δυο ομάδες είναι με 6 παίκτες στον πάγο.
Power play γκολ: γκολ που μπαίνει στο power play
Coach’s challenge: Ένας προπονητής μπορεί να καλέσει αυτό όταν θεωρεί ότι υπήρξε όφσαϊντ ή εμποδισμό τερματοφύλακος μετά από γκολ των αντιπάλων. Οι διαιτητές το ελέγχουν με VAR και ανάλογα την απόφαση των διαιτητών το γκολ είτε ακυρώνεται ή παραμένει.
Μίτσιγκαν (Michigan)/Cradle: Είναι εκείνος ο τύπος του γκολ, το οποίο μπαίνει σε στιλ λακρός (lacrosse). Ο παίκτης βρίσκεται πίσω από την εστία του αντιπάλου του, σηκώνει τον δίσκο με το μπαστούνι, μετακινεί το μπαστούνι το οποίο έχει τον δίσκο πάνω του στην κορυφή της γωνίας του τέρματος και σκοράρει. Είναι μια τεχνική πάρα πολύ απαιτητική και για αυτό το λόγο είναι και πολύ σπάνια. Στο NHL το έχουν πετύχει μόνο οι Τρέβορ Ζίγκρας (4), Άντρεϊ Σβέτσνικοβ (2), Φίλιπ Φόρσμπεργκ (1) και Κόνορ Μπένταρντ (1).

NATIONAL HOCKEY LEAGUE (NHL)

Πρόκειται για την μεγαλύτερη λίγκα του χόκεϊ επί πάγου, το οποίο λαμβάνει χώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στον Καναδά.
32 ομάδες διαγωνίζονται: 25 Αμερικάνικες και 7 Καναδικές ομάδες.
Στην κανονική σεζόν (regular season), η κάθε ομάδα είναι προγραμματισμένη να παίξει σε συνολικά 82 αγώνες (περίπου 2-3 αγώνες την εβδομάδα).
Στα playoffs, 16 ομάδες προκρίνονται: 8 από το Western Conference και 8 από το East Conference.
Για κάθε conference, οι 3 τοπ ομάδες στην κορυφή του κάθε division εξασφαλίζουν μια θέση στα playoffs, ενώ τις υπόλοιπες δυο θέσεις τις πιάνουν οι ομάδες με τις καλύτερες επιδόσεις από τους υπόλοιπους (wild card). Λεπτομέρειες εδώ για να έχετε μια καλύτερη εικόνα των κατατάξεων: https://www.nhl.com/standings/2024-01-16/wildcard , https://www.nhl.com/standings/2024-01-16/division , https://www.nhl.com/standings/2024-01-16/conference , https://www.nhl.com/standings/2024-01-16/league
Τα playoffs αποτελούνται από 4 γύρους: Γύρος 1 (Round 1), Γύρος 2 (Round 2), Conference Finals και Stanley Cup Finals. Κάθε σειρά αγώνων σε κάθε γύρο παίζει τους καλύτερους 7 αγώνες. Δηλαδή, αν μια ομάδα κερδίσει τους 4 πρώτους αγώνες, προκρίνεται στον επόμενο γύρο. Αν χρειαστεί, παίζουν τον 5^ο, 6^ο και 7^ο αγώνα.
Κάθε Ιούνιο, πραγματοποιείται το ντραφτ, όπου «κάθε ομάδα επιλέγει συστηματικά τα δικαιώματα των παικτών που πληρούν τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας του σχεδίου»: Βορειο-Αμερικανούς παίκτες ηλικίας 18-20 ετών και Ευρωπαίους/Παγκόσμιους παίκτες ηλικίας 18-21 ετών, ενώ οι υπόλοιποι θεωρούνται unrestricted free agents.